Değişmek neden zordur?
Bir bahçe düşünün. Bir sürü bitki ektiniz, bir sürü bitki ekildi. O bitkiler büyüdü, kökleri iyice saldı ve kocaman oldular. Bir süre sonra fark ettiniz ki bu bahçe sizi boğmaya başladı. Her yerde yapraklar, ağaçlar var. Uzaktan baktığınızda dolu dolu ancak yakınlaştığınızda huzursuzluk veren bir tarafı mevcut. Yeni bir bitki dikmeyi deneyeceksiniz. Tohumu aldınız ve gidiyorsunuz. Ancak bahçenin toprağına o bitki nasıl uyum sağlasın? Çok kalıplaşmış bir toprak var. Bir bitki ekmeden önce o bahçedeki toprağa bakmak, ölü kökleri almak, kim neyi nasıl ekti anlamak gerek. Yoksa bitki orada yer edemez, var olamaz. Davranış da buna benzer işte, yeni bir davranış hayata geçmeden önce derinlikli bir çalışma gerekir (malumunuz terapi) aksi takdirde ekilen bitki yerini beğenmeyecek veya yaşamak için eski bitkilere uyum sağlayacaktır (yani bir şey değişmeyecektir).
Değişimin başladığına dair sinyaller nedir?
Öncelikle bazı kabuller ve sorumlulukla ilişkili meseleler ortaya çıkıyor:
Hayat kimi zaman oldukça adaletsiz ve zor olabilir.
Bu hayat olumlu duyguları içerdiği kadar olumsuz duyguları da içeriyor. Olumsuz duygular her ne kadar güzel olmasa da hayatın bir parçası ve kaçtıkça bir şekilde yakalayacak yolu buluyorlar.
Her ne kadar başkalarından yardım alıyor olsam da gün sonunda karar verecek olan benim.
(Belki de en önemlisi) Ben kendi mutluluğumdan kendi başıma sorumluyum (Yalom)
Bu kabullerin oldukça zor olduğunu belirtmeliyim. Çünkü eğer ben kendi mutluluğumdan sorumluysam, mutsuzluğumdan da sorumluyum demektir. Hayatımdaki çıkmazlarda, ikilemlerde ben de rol oynuyorum demektir ve bunu kabul etmek hiç kolay değildir. Ardından şu düşüncenin gelmesi muhtemeldir: Neden bunca zaman bunları yaşadım? Ve duyguların: Özellikle öfke ve suçluluğun. Tüm bu sürecin sancısı hafiflediğinde kişi sormaya başlar: Şu an ne istiyorum?
Değişimde isteğin rolü nedir?
‘Eğer her şeyin farkındaysam neden değişmiyorum?’ sorusunun perdelerini istek aralar. Bu basitçe ‘Ben değişmek istiyorum’daki istek değildir. Bu hayatta neyi istiyorum, neyi arzuluyorum, her ne kadar olmayacak gibi gelse de ne yapmak isterim sorularının cevabıdır. İstektir kişiyi eyleme geçiren. Ve eylem kararları, seçimleri gerektirir. Değişim olasılıklarımızı fark edip onlar üzerinde harekete geçmeye karar verdiğimizde başlar. Kalıcı değişimler için uzun bir süreç gerekir.
Opmerkingen